به گزارش مشرق، یک‌سال و 45 روز پیش بود که دکترسلیمانی، استاد دانشگاه تربیت‌مدرس، به بهانه واهی دورزدن تحریم‌های آمریکا، در فرودگاه شیکاگوی ایالات متحده بازداشت شد. روز گذشته گروگان‌گیری آمریکایی‌ها به پایان رسید و دکتر سلیمانی توسط دولت سوئیس به ایران تحویل داده شد و از طریق فرودگاه مهرآباد وارد میهن شد.

بیشتر بخوانید:

مهمترین دست آورد مسعود سلیمانی در زندان آمریکا

عکس/ دکتر مسعود سلیمانی در کنار خانواده

تلاش برای آزادی دکتر سلیمانی

آبان 97 دکتر مسعود سلیمانی به بهانه دورزدن تحریم‌های غیرقانونی آمریکا، در فرودگاه شهر شیکاگوی ایالات متحده بازداشت شد. همان روزها رسول سلیمانی در گفت‌وگو با خبرگزاری «ایرنا» درباره علت بازداشت برادرش اظهار کرد: «مسعود 30 مهر 97 به‌عنوان استاد دانشگاه و پژوهشگر سلول‌های بنیادی برای استفاده از فرصت مطالعاتی عازم آمریکا شد و باوجود هماهنگی‌های انجام‌شده و اخذ روادید، به دلایل نامعلوم در فرودگاه شیکاگو بازداشت و سپس به زندان «دیتون» آتلانتا در ایالت جورجیا منتقل شد». اتهام آمریکایی‌ها برای بازداشت دکتر سلیمانی، تلاش او برای خارج‌کردن تعدادی آمپول هورمون رشد از ایالات متحده بوده است.

در تمام طول یک‌سال گذشته، خبر خاصی از استاد دانشگاه تربیت مدرس به بیرون نیامد و صرفا مقامات کشورمان به خصوص مسوولان وزارت خارجه، از عزم و جدیت خود برای آزادی این پژوهشگر و محقق ایرانی سخن می‌گفتند.

در همین‌باره حتی محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان برای نجات جان دکتر سلیمانی و دیگر زندانیان در بند آمریکا، پیشنهاد تبادل زندانیان را به واشنگتن ارائه کرد. ظریف اردیبهشت امسال در انجمن آسیایی نیویورک گفت: «در آمریکا و اروپا ایرانیانی هستند که در زندانند چون آمریکا به آن‌ها اتهام نقض تحریم‌ها را زده است.

من این پیشنهاد را علنا می‌دهم، بیایید زندانی‌ها را تبادل کنیم. تهران واشنگتن را 6 ماه پیش از آمادگی خود در این خصوص مطلع کرده بود اما هنوز پاسخی از سوی آمریکا دریافت نکرده است».تلاش وزارت خارجه روز گذشته به ثمر نشست.

ظریف روز گذشته در توییتی با اعلام خبر آزادی دکتر سلیمانی نوشت: «بسیار خوشحالم که استاد دکتر مسعود سلیمانی و آقای وانگ به‌زودی به خانواده‌هایشان ملحق می‌شوند. از همه کسانی که در این امر دخیل بودند به‌ویژه دولت سوئیس قدردانی می‌کنم».

همچنین سیدعباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرد که دکتر مسعود سلیمانی، استاد و پژوهشگر ایرانی پس از حدود یک‌سال بازداشت غیرقانونی در آمریکا،  در سوئیس تحویل مقامات ایرانی شد. وانگ که ظریف به او اشاره کرد شهروند آمریکاست اما در چین و در شهر پکن به دنیا آمده و در رشته تاریخ به مدت چهار سال در دانشگاه پرینستون فعالیت کرده است و در سالهای 2013 و 2014 مطالعات گروهی را در مورد ایران به همراه افرادی در موسسه شرمین و بیژن مصور  رحمانی (موسسه‌ای با دستور کار پیچیده و البته دارای روابط عنکبوتی  با نهادهای سیاسی، امنیتی و اطلاعاتی کشورهای آمریکا و انگلیس )انجام داده است.

نگاه به کارنامه امنیتی «وانگ» بی گمان دلیل استقبال یکباره آمریکایی‌ها از طرح جمهوری اسلامی ایران مبنی بر  تبادل زندانیان را به عینه نشان می دهد؛ این در حالی است که دکتر سلیمانی یک سال پیش صرفاً به عنوان پژوهشگر  وارد خاک آمریکا شده بود. برای آگاهی از جزئیات وضعیت دکتر سلیمانی در طول یک‌سال گذشته، به سراغ خانم مهناز ربیعی، همسر او رفتیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.

به عنوان سوال نخست، بفرمایید دکتر سلیمانی چه تاریخی وارد آمریکا شده بودند؟

یکم آبان 97.

اصلی‌ترین بهانه اقامه‌شده توسط آمریکایی‌ها برای بازداشت دکتر سلیمانی چه بود؟

می‌گفتند دکتر سلیمانی قصد داشته چهارتا «ویال هورمون رشد مصنوعی» که فقط هم مصرف پزشکی داشته، از آمریکا خارج کند.

موانع آزادی دکتر چه بود؟ یعنی خود آمریکایی‌ها برای سنگ‌اندازی در مسیر آزادی ایشان، چه دلایلی می‌آوردند؟

خودشان می‌گفتند اینکه دکتر قصد داشته این هورمون‌ها را خارج کند، نقض تحریم‌ها بوده است. وکلای دکتر هم می‌گفتند ما تاکنون پرونده‌ای را که در آن، نقض‌کننده تحریم، این همه وقت در بازداشت به سر ببرد، به هیچ‌عنوان ندیده‌ایم و معلوم نیست اینها(آمریکایی‌ها) چرا اینقدر در رسیدگی به پرونده لِفت می‌دهند.

حتی یکی از وکلا به من می‌گفت وقتی یک قاضی صدور حکم یک پرونده را تا این حد به تاخیر می‌اندازد، یعنی می‌خواهد متهم را تبرئه کند. جالب است وقتی چهار ماه بعد از بازداشت، حکم محکومیت دکتر را صادر کردند، یکی از وکلا می‌گفت من در طول 40 سال سابقه کاری خود، تاکنون چنین موردی را ندیده بودم.

حکم محکومیت چند سال بود؟

بعد چهار ماه بازداشت، نه دادگاهی تشکیل شد و نه حکمی صادر شد؛ فقط اعلام کردند که از نظر ما، ایشان(دکتر سلیمانی) تبرئه نیست؛ همین!

دکتر چند وکیل داشتند؟

2 نفر.

هزینه وکلا چگونه تامین می‌شد؟ در مجموع بیشتر کدام نهاد پیگیر کارهای حقوقی دکتر بودند؟

من به هر نهادی که فکر می‌کردم می‌تواند کمک کند، نامه نوشتم. در این میان، وزارت خارجه مهم‌ترین نهاد بود. همین جا از دولت و نظام عزیزم بسیار تشکر می‌کنم که اینقدر زحمت کشیدند و توانستند بالاخره دکتر را به ما برگردانند.

الان که دکتر آزاد شده‌اند، صرفا محصول فشار رسانه‌ای بوده است؟

نمی‌توانم اینطوری بگویم اما در کل، عوامل بسیار متعددی در آزادی دکتر موثر بودند و اتفاقات پشت پرده بسیاری رخ داد که من چندان در جریان آن‌ها نیستم، اما اطلاع دارم که خیلی‌ها برای آزادی دکتر تلاش کردند.

این خیلی‌ها که می‌فرمایید، در خاک ایران بودند یا نهادهای خارجی هم تاثیر داشتند؟

نهادهای بیرونی هم بودند.بنابراین، بدون اینکه برای دکتر حکمی صادر شود، ایشان تا الان در بازداشت به سر می‌بردند؟
بله. الان هم قصد نداشتند حکمی صادر کنند. برنامه‌ریزی احتمالی این بود که مثلا چند سالی برای این پرونده قضایی، دوندگی صورت بگیرد و دکتر همینطوری در آمریکا بماند.

یعنی به نوعی می‌خواستند پرونده مشمول گذر زمان شود.

دقیقا.

در طول یک‌سالی که از بازداشت دکتر سلیمانی در خاک آمریکا می‌گذرد، چگونه از احوال ایشان خبردار می‌شدید؟

تماس می‌گرفتند اما خط یکطرفه بود و فقط ایشان می‌توانست تماس بگیرد.

مهم‌ترین خواسته و موضوعی که ایشان در این گفت‌وگوهای تلفنی مطرح می‌کردند، چه بود؟

مهم‌ترین خواسته ایشان، دارویی بود که برای درد معده نیاز داشتند، اما خیلی اعلام نمی‌کردند چون می‌ترسیدند آنجا(بازداشتگاه) به داروخوردن مجبورشان کنند. از طرف دیگر، برای مادرشان که در وضعیت کما به سر می‌بردند بسیار بی‌قراری می‌کردند؛ مضاف بر اینکه، برای همه اعضای خانواده ابراز دلتنگی می‌کردند. البته الان هم فکر می‌کنند که ایشان در وضعیت کما به سر می‌برد درحالی‌که باید پس از ورود به ایران، دکتر را برای خبر مرگ مادرشان آماده کنیم.

در طول این یک‌سال و 45 روزی که از بازداشت دکتر سلیمانی می‌گذرد، ایشان در یک جا نگه داشته شدند یا جابه‌جایی هم داشتند؟

نه، فقط یک‌جا بودند.

دقیقا کجا به سر می‌بردند؟

بازداشتگاه دیتون آتلانتا.

در مکالمه‌هایی که با هم داشتید، آیا دکتر از نوع رفتار افرادی که در بازداشتگاه حضور داشتند خصوصا ماموران بازداشتگاه، نکته‌ای می‌گفتند؟

نکته جالب برای من این بود که زندانیان بازداشتگاه، با وجودی که همه‌شان مجرم بودند، از دولت آمریکا خیلی باشعورتر بودند. چیزی که از صحبت‌های دکتر متوجه می‌شدم این بود که زندانی‌ها خیلی به دکتر احترام می‌گذاشتند و خیلی هوایش را داشتند و حتی یک بار، یکی از زندانی‌ها، از دکتر به خاطر اینکه دولت آمریکا او را بازداشت کرده، عذرخواهی کرده است.

نکته بعدی که ذهن من را مشغول کرده، این است که آیا دکتر سلیمانی در بازداشتگاه مناسب خود حضور داشتند؟

نه، بازداشتگاه عمومی بود.

یعنی حتی بزهکاران و مجرمان نیز همراه دکتر در یک‌جا نگهداری می‌شدند؟

بله، همه‌شان یک‌جا بودند.

به عنوان سوال پایانی، در طول این یک‌سال از دوری جناب دکتر، به لحاظ روانی و ذهنی چه بر شما و سایر اعضای خانواده گذشت؟

به سخت‌ترین شکلی که می‌توانست بر یک فرد بگذرد، بر من گذشت. وقتی در کودکی پدرم را از دست دادم، به اندازه این یک‌سال اینقدر سختی نکشیده و گریه نکرده بودم. در این یک‌سال، من و دخترم تنها بودیم، گرچه خانواده دکتر و خانواده خودم، خیلی حامی ما بودند.

خواهرانم در آمریکا، خیلی پیگیر کار دکتر بودند و مدام در آمریکا وکلا را مجبور به کار می‌کردند. همچنین دوستان و شاگردان دکتر خیلی به ما محبت داشتند و کمک‌مان می‌کردند که از تک‌تک‌شان تشکر می‌کنم. هرچند افرادی هم این وسط متاسفانه آزار و اذیت‌های زیادی به ما رساندند که امیدوارم خدا خودش جواب‌شان را بدهد.

منبع : صبح نو